Het natuurlijke landschap in de Liemers ademt water en dat is lange tijd zo gebleven. Sterker nog, wie het Liemerse watersysteem goed wil begrijpen ontkomt er niet aan om eerst terug te grijpen naar de basis: de ontstaansgeschiedenis van het landschap. In deel 8 van deze serie: Het water vormt en inspireert.
De samenvatting van het cultuurhistorisch onderzoek naar het Liemerse watersysteem uit het vorige hoofdstuk toont hoe het water al eeuwenlang de landschappelijke en sociale identiteit van de Liemers vormt. Wanneer je de verschillende kaartlagen uit de wordingsgeschiedenis over elkaar legt, wordt dat extra duidelijk. Zie daarvoor de kaart onder het artikel en besef dat dit slechts een zeer vereenvoudigde weergave is van de werkelijkheid! De relatie tussen water, land en mens is in de Liemers overal om je heen, op elke vierkante meter.
De laatste decennia zijn we deze innige band met het water soms uit het oog verloren. Dat is jammer, want juist in het licht van de huidige grote maatschappelijke opgaven waar we voor staan, kan kennis over het watersysteem en de geschiedenis van het water ons veel leren.
Het water inspireert
Water stroomt, water verbindt gebieden en mensen, water doet groeien, water is grensoverschrijdend, water is een bron, water maakt ons bescheiden, water is een spiegel, water kalmeert, water is een teken van leven. Kortom, water inspireert. Of, vanuit het Engelse woord ‘amenity’: water is een ‘gerieflijke voorziening’.
Juist in de Liemers, levert het water een hele grote kans om de landschappelijke en culturele drager te zijn voor allerlei ontwikkelingen. Het grensoverschrijdende karakter, de verstrengeling met de wordingsgeschiedenis van de Liemers
Er komen allerlei vragen en ontwikkelingen op de steden en het buitengebied van de Liemers af. Is het verstandig om al deze ontwikkelingen stuk voor stuk als losse incidenten een plek te geven? Of kunnen we de verbindende kracht van het water inzetten om samen richting te geven aan onze toekomst?
Wat als we het watersysteem en de geschiedenis van het water bij elke ontwikkeling gebruiken als inspiratiekader. Als randvoorwaarde in de planvorming om te komen tot samenhangende gebiedsontwikkeling.
Foto
Oude Rijn bij Herwen (Bron: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed).
Kaart
Lagen van waterwegen uit de zes verschillende tijdsperioden over elkaar heen geprojecteerd. Dit beeld toont aan hoe het water het landschap van de Liemers heeft gevormd.
De recent uitgebrachte ‘Waterbiografie van de Liemers’ vertelt alle facetten van het water in onze regio. In deze serie delen we met u de verhalen uit de waterbiografie. De waterbiografie is opgesteld in opdracht van Liemers++ en mogelijk gemaakt door de samenwerking tussen het Waterschap Rijn en IJssel, Liemers++ en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).
Een productie van Buro Noord in samenwerking met Cultuurland Advies en Werkend Landschap Samenstellers: Dennis Worst (Cultuurland Advies) en Peter Hermens (Werkend Landschap)
