Rob Jetten, Minister voor Klimaat en Energie, was op 10 oktober te gast in de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen om over de ervaringen van de regio met de energietransitie te spreken. Genodigden vertelden over de Regionale Energiestrategie (RES), over Windpark Beuningen en het Gelders Burgerberaad. Ook bezocht de minister Synergiepark InnoFase. Hij werd op het terrein bijgepraat over de verkenning naar de Smart Energy Hub InnoFase. Daar moet de opwek van duurzame energie samenkomen met opslag en afzet van verschillende vormen van energie op het terrein en in de omgeving.

Antoinet Looman, heemraad van het waterschap, ontving minister Jetten in de werklocatie van Waterschap Rijn en IJssel. In de achtereenvolgende gesprekken kwamen drie verschillende onderwerpen aan bod. De minister toonde grote interesse in de ervaringen van de regio. De aanwezigen hebben het bezoek enorm op prijs gesteld.

Samenwerken in de Groene Metropoolregio

In de RES 1.0 is afgesproken dat de regio in 2030 1,62 TWh bijdraagt aan de nationale opgave in het klimaatakkoord. De bestuurlijk opdrachtgever van de RES, Dimitri Horsthuis-Tangelder, gedeputeerde van de provincie Gelderland Jan van der Meer en RES-regio coördinator Lenny Putman spraken aan de hand van praktijkvoorbeelden over hoe samengewerkt wordt in de Groene Metropoolregio aan de uitvoering van die afspraak. Maar ook over het omgaan met lokaal eigendom, de invloed van de roofvogel de Wespendief op windprojecten, het Gelders Warmte Infra Bedrijf en het maken van één planMER voor de regionale RES én de provinciale windvisie. Dimitri Horsthuis-Tangelder gaf de minister mee: “Duidelijkheid en voorspelbaarheid over de financiën helpt ons om een lange termijn RES-organisatie neer te zetten die solide is. En die ook ondersteuning kan bieden in de zoektocht naar warmte.”

Windpark Beuningen

Windpark Beuningen wekt straks elektriciteit op voor duizenden huishoudens. Inwoners van de gemeente Beuningen en omliggende gemeenten kunnen financieel meedoen. Voorzitter burger energiecoöperatie EnergieVoorVier Patrick Beusker, wethouder Ruimtelijke Ordening Sijmen Versluijs en Gijs Jansen, projectleider Windpark Beuningen vertelden welke stappen doorlopen zijn tot en met het besluit over het Windpark. In juni vorig jaar deed de Raad van State de uitspraak dat de landelijke milieuregels voor windturbines niet meer gebruikt mogen worden. Een gemeente kan eigen, lokale milieunormen opstellen en dat heeft de gemeente Beuningen gedaan. Gijs Jansen: “Maatwerk normen opstellen kan zeker. Wij deden het zelf met ondersteuning van de provincie. Zo konden we goed rekening houden met de lokale context en dat werkte. We waren wel overvallen door de Nevele uitspraak. Veranderende randvoorwaarden en spelregels zijn funest.” Daarnaast ging het over de Energievisie van Beuningen, waar een aantal inwoners van alle kernen in een Gebiedsraad over meedachten en over adviseerden.

Gelders Burgerberaad

Provincie Gelderland houdt als eerste provincie een Burgerberaad over de klimaatmaatregelen in het Gelders Klimaatplan. Gedeputeerde van de provincie Gelderland Jan van der Meer, de projectleider van het Burgerberaad Aycha Kleingeld maar ook een deelnemer uit het Burgerberaad deelden hun ervaringen hiermee met de minister. In een burgerpanel gaven 3.300 inwoners aan wat zij belangrijk vinden bij keuzes en beslissingen om de klimaatdoelen te halen. Op dit moment betrekt een burgerforum de resultaten van dit burgerpanel bij haar advies. Het advies zal gaan over de dilemma’s die inwoners ervaren rondom het Gelders klimaatplan en hoe die aangepakt kunnen worden. Jan van der Meer: “Een Burgerberaad organiseren is spannend, maar ook erg goed om te zien hoe mensen naar elkaars standpunten en meningen luisteren. Een goede aanvulling op de representatieve democratie.” Deelnemer aan het burgerberaad: “Het advies van het Burgerberaad is zwaarwegend. Ik zou het gek vinden als niet in de geest van het advies aan de slag wordt gegaan. Natuurlijk kan niet alles één op één uitgevoerd worden, maar de grote lijn is van belang.”

Synergiepark InnoFase

Minister Jetten bezocht ook het terrein. Voorzitter van het park, burgemeester Huub Hieltjes en Rob Sjerps, procesregisseur Smart Energy Hub vertelden welke ontwikkelingen gaande zijn. Direct ten oosten van het terrein wordt een grootschalig energiepark ontwikkeld waar ruimte is voor 5 tot 8 nieuwe windmolens en zo’n 90 hectare aan zonneparken. Op het park wordt ook gewerkt aan het ontwikkelen van Smart Energy Hub InnoFase en een nieuw onderstation van de netbeheerder voor het transport van de hernieuwbare energie. Hier gaat het om onderzoek naar kansrijke koppelingen tussen de projecten voor windmolens en zonneparken en de gebruikers op het bedrijventerrein InnoFase. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar hoe duurzame opwek zo effectief mogelijk kan worden aangesloten, maar ook welke business cases mogelijk zijn door lokaal – op het terrein en in de omgeving – slimme combinaties te maken. Energie omzetting, opslag en afzet van diverse vormen van energie, zoals waterstof, biogas en warmte worden in de verkenning meegenomen.