Het idee komt uit de koker van Lindus-bestuurslid Stefan de Jong. Terwijl hij zich verbeet in de zoveelste file in deze regio en daarbij dacht aan de grote A15-bouwput die het leed nog groter gaat maken, ontpopte bij hem een bijzonder plan. De regio moest een ‘echte vuist’ gaan maken om de verkeersoverlast te verzachten. Enkele jaren later blijkt ‘Mobiliteitstafel A15’ een succes.
“Niks doen is geen optie”, luidt het credo van Stefan de Jong. “Ik kwam als bestuurder van Lindus enkele jaren geleden in contact met VNO-NCW. Zij zijn betrokken bij het Bestuurlijk Overleg Mobiliteit (BOM), waar de provincie, gemeenten, Rijkswaterstaat, ProRail, Breng en de NS aan deelnemen. VNO-NCW had op dat moment al contact met ondernemersverenigingen voor input voor het Bestuurlijk Overleg Mobiliteit. Ik zag hierin een prima podium om samen ‘herrie te maken’. Zodat onze regio tijdens alle werkzaamheden bereikbaar blijft en niet verder dichtslibt. Zonder iets te doen, is de kans dat dat gaat gebeuren namelijk levensgroot. In de regio ligt een enorm wegennet met belangrijke verkeersaders zoals de A12, A18 en op termijn ook de A15. Wat zijn de gevolgen voor omliggende bedrijven? We vinden er allemaal iets van, maar kunnen we er ook iets mee?”
Bernard de Graaf is voorzitter van VNO-NCW. “Stefan de Jong benaderde ons met zijn plan”, vertelt De Graaf. “Vervolgens hebben we contact gezocht met ondernemersverenigingen zoals OKA (Arnhem), VERON (Lingewaard/Overbetuwe), IG&D (Doetinchem). Het heeft geleid tot de Mobiliteitstafel. Het gaat verder dan je denkt. We werken bijvoorbeeld ook met veel subtafels – zoals ViA15 – omdat er meer te bespreken valt. Per onderwerp formeren we maatgericht waar nodig een nieuwe subtafel. Zo is er nu ook een tafel Duurzame Gedragsaanpak A12, waar ondernemersverenigingen kunnen aansluiten die daar een specifiek belang hebben. Dus niet één algemene tafel voor alle onderwerpen, maar maatwerk. Ook Rijkswaterstaat, Provincie Gelderland en Logistiek Innovatiehuis Liemers Achterhoek besloten aan te schuiven. Onze vuist wordt dankzij de mobiliteitstafels steeds groter!”
Invloed uitoefenen
Bernard de Graaf vertelt dat er inmiddels meerdere bijeenkomsten zijn geweest. Hij zit zelf de bijeenkomsten van de Mobiliteitstafel A15 voor. “Het vertrekpunt is om te onderzoeken of en hoe we op positieve wijze invloed kunnen uitoefenen op het gehele ‘A15-proces’. Om de overlast tijdens ‘de verbouwing’ te minimaliseren. Rijkswaterstaat was meteen enthousiast over dit initiatief omdat afstemming met bedrijven lange tijd op een laag pitje had gestaan.”
Stefan de Jong: “We hebben ons bewust niet beperkt tot de Liemers omdat je de logistieke problemen niet alleen hier oplost. Je hebt elkaar nodig en in de grote regio moet je samen de ellende en uitdagingen die op ons afkomen managen. We kijken op dit moment ook breder dan alleen de gevolgen van de aanleg A15. Zo komt de afsluiting van de Waalbrug in Nijmegen ook voorbij. Waarom? Omdat deze gevolgen heeft voor de infrastructuur en doorstroming in de hele regio. Het straalt dus ook op ons af. Verder kijken we niet naar ‘solitaire’ belangen oftewel alleen de gezamenlijke belangen worden besproken.”
Aan de Mobiliteitstafel A15 schuiven naast Rijkswaterstaat vooral bedrijven aan. De politiek heeft een apart overlegorgaan. “Maar waar nodig is hebben we wel direct contact met portefeuillehouders. De lijntjes zijn heel kort. Verder zitten we als Lindus één á twee keer per jaar met de Liemerse colleges om de tafel voor ons bestuurlijk overleg. Ook dan staat de infrastructuur op de agenda.”
Aanbesteding
Terwijl de aanbesteding rond de A15 in volle gang is en er op dit moment even geen nieuws daarover te melden is, slibt de A12 steeds sneller dicht. In de ochtend- en avondspits staat het verkeer vrijwel dagelijks stil en als er een vrachtwagen overdag strandt, is het eveneens ellende op de weg. “De A12 vormt een steeds groter probleem. Ook daar hebben we het aan de Mobiliteitstafel over. Net als de maatregelen die we nog meer kunnen nemen tot de verbreding tot stand komt? De vluchtstrook die er nu ligt, is niet geschikt om in gebruik te nemen, die rijden we dan kapot. Dan kijk je naar een stuk gedragsverandering. Rijkswaterstaat heeft uitgerekend dat als we vijf tot tien procent van de mensen uit de auto krijgen, de filedruk met 50% afneemt. Dat is interessant. Kunnen we dan bijvoorbeeld met maatregelen het openbaar vervoer of fietsen aantrekkelijker maken voor de mensen die niet zo ver hoeven te rijden? Bijvoorbeeld door middel van aanmoedigingssubsidies bij de aanschaf van een e-bike, het aanmoedigen van bedrijven om fietsplannen te introduceren en carpoolen te promoten. Mensen die veel fietsen verzuimen minder uren is gebleken. Dat is ook interessant voor een bedrijf.” Rijkswaterstaat en de Provincie Gelderland werken inmiddels aan een projectplan met betrekking tot de infrastructuur in de regio en de uitdaging om gedragsverandering bij verkeersdeelnemers in gang te zetten. “Mobiliteitstafel A15 vormt bij dit plan een sparringpartner voor deze partijen. Ik geloof echt dat we hiermee iets kunnen bereiken. Mensen veranderen vaker hun gedrag op de weg. Als Rijkswaterstaat voorspelt dat er iets op de weg staat te gebeuren, vallen de files vaak mee omdat mensen hun gedrag aanpassen. Misschien moeten we in de vorm van een app informatie verstrekken over de te verwachte files van morgen en veel meer gaan aangeven welke werkzaamheden waar staan te gebeuren zodat we er rekening mee kunnen houden en naar andere oplossingen kijken?”
Bron: Lindus Magazine DUS, Tekst: Sjoerd Geurts, Foto: Jacques Kok
