U kent de sage over strijdende geesten bij de Magerhorst niet? Lees dan dit verhaal, ik vertel het u.
Het is kerstavond, de klokken van de kerk slaan twaalf keer en roepen de parochianen naar de Heilige Nachtmis. Lopend ga ik op weg naar de kerk terwijl de kerkklokken blijven luiden. Plots klinkt door het klokkengelui een ander geluid. Het zijn zwaarden, ik hoor boven mij het gekletter van zwaarden, ze suizen om mijn hoofd! “Wat is dit?”, roep ik. Een parochiaan komt naast mij lopen en antwoordt laconiek: “Dat zijn die Magerhorst en de Ploen. Het zijn spoken.” “Spoken bestaan niet”, zeg ik. “Deze wel”, zegt de man en hij begint te vertellen.
Lang geleden, zo rond 1400, staan op de grens met het Duivens Broek twee kastelen: de Magerhorst en de Ploen. Op elk kasteel woont een ridder uit Kleef. Het zijn allebei machtige kasteelheren. Maar beide heren willen nóg machtiger worden en proberen hun bezit en invloed uit te breiden.
De twee kastelen liggen niet ver van elkaar, de afstand is klein. Uitbreiden van invloed en macht kan alleen door het bezit van de ander te veroveren. Jarenlang botsen de heer van de Magerhorst en de heer van de Ploen met elkaar. Ze hebben voortdurend ruzie, onder andere over het jachtrecht in het Broek, en er vinden vechtpartijen plaats. Hun verstandhouding wordt slechter en slechter en slaat uiteindelijk om in een diepe haat voor elkaar. Er ontstaat een heuse vete.
In een onzalig moment besluiten de kasteelheren om in een duel voor eens en altijd uit te maken wie de sterkste is: een strijd op leven en dood! De beide ridders roepen hun pachters en personeel op om mee te doen. Het gevecht zal zijn op kerstavond. Mijnheer pastoor is des duivels dat het duel op heilige kerstavond plaatsvindt en verbiedt zijn parochianen om mee te vechten. Maar wat hij verder ook probeert, het duel tussen de beide kasteelheren weet meneer pastoor niet te verhinderen.
Ridders
Kerstavond twaalf uur s’ nachts: de kerkklokken kondigen de Heilige Nachtmis aan. De parochianen spoeden zich naar de kerk terwijl de beide ridders zich opmaken voor de strijd. Ze pakken hun zwaard en gaan elkaar te lijf. Een bloedig duel barst los! Ze vechten net zo lang tot één het leven laat en dat is…. de heer van de Magerhorst. In een laatste uithaal doorboort de ridder van de Ploen zijn vijand. De ridder van de Magerhorst stort ter aarde en sterft in zijn harnas.
De heer van de Ploen keert zwaargewond als winnaar naar huis. Maar lang geniet hij niet van zijn victorie. Eén dag na Kerstmis brandt zijn kasteel, met hem in bed, op raadselachtige wijze tot de grond toe af. Men zegt dat dit de wraak is van de geest van de gedode ridder van de Magerhorst.
Ieder jaar op kerstavond, zodra de kerkklokken ’s nachts twaalf keer slaan, spookt het bij de Magerhorst. Dan hoort men het gekletter van zwaarden zonder maar iets te zien. Het zijn de geesten van de overleden ridders van de Magerhorst en de Ploen. Ze strijden met elkaar om de macht in een tweegevecht van spoken.
Na zijn verhaal lopen de man en ik zwijgend verder en stappen vervolgens de kerk binnen. De nachtmis begint maar ik denk nog even aan het verhaal en vraag mij af: zal ik straks buiten nog steeds het gekletter van zwaarden horen?
Tekst: Irma de Theije
Naschrift: het kasteel de Magerhorst werd eeuwen later verwoest door een brand waarbij alleen de toren gespaard bleef. Tegen deze toren werd op de resten van het verwoeste kasteel een boerderij gebouwd, de huidige havezate de Magenhorst.
Deze serie is een initiatief van De Liemers Helemaal Goed. Met medewerking van Kunstwerk! Liemers Museum en gesteund door Rabobank Arnhem en Omstreken. Via vlogs en verhalen geven we op deze wijze een gezicht aan de geschiedenis van de Liemers. Foto’s: Kunstwerk! Liemers Museum.
Bekijk ook de vlogs uit de serie de Schatkamer van de Liemers op: https://www.youtube.com/watch?v=D9Cw2BimHHw&list=PLYqXnrRO1N4EVUvceYQIyl-Y4pfaDhC4k
FOTO – Kunstwerk! Liemers Museum de Magerhorst naar een origineel van Jan de Beijer (1742).
